Het overgrote deel van jongeren met een chronische aandoening heeft behoefte aan de jongerenvraagbaak, een laagdrempelig professioneel aanspreekpunt buiten de zorg waar jongeren op sleutelmomenten in hun leven terecht kunnen voor een open gesprek op basis van ervaringsdeskundigheid en eventueel praktische begeleiding bij het vinden van de juiste ondersteuning op het juiste moment op de juiste plek.
Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde onderzoek ‘Jongerenvraagbaak diabetes’, in opdracht van het ministerie van VWS uitgevoerd door de Nederlandse Diabetes Federatie (NDF). Ongeveer 94% van de ruim 600 jongeren (11 - 25 jaar) met een chronische aandoening die in het kader van het onderzoek meededen aan een enquete zegt een jongerenvraagbaak nuttig en zinvol te vinden. De oproep aan de politiek is helder: geef de jongerenvraagbaak een kans en ga aan de slag met een pilot!
De jongeren en enkele focusgroepen van (ervarings)deskundigen in het onderzoek geven een heldere aanbeveling: maak werk van een laagdrempelig professioneel aanspreekpunt buiten de zorg waar jongeren op sleutelmomenten in hun leven terecht kunnen voor een open gesprek op basis van ervaringsdeskundigheid en eventueel praktische begeleiding bij het vinden van de juiste ondersteuning op het juiste moment op de juiste plek. De combinatie van ervaringsdeskundigheid en pedagogische competenties maakt dat jongeren met een chronische aandoening zich kunnen herkennen, erkend voelen in de gesprekken en beter begeleid worden in een kwetsbaar moment in hun leven waarin zij opgroeien tot volwassenen.
Niet gehoord en niet begrepen
Ruim 1,3 miljoen jongeren in Nederland hebben een chronische aandoening en een groot deel van deze jongeren ervaren dat hun aandoening een barrière is om mee te doen in de maatschappij: ze geven hun leven een lagere kwaliteit van leven, voelen zich door hun gezondheid belemmerd in school of werk, hebben minder vrienden en maken zich zorgen over de toekomst. Een groot deel van de groep geeft in het onderzoek van NDF aan dat zij zich niet gehoord en begrepen voelen. En een groot deel van deze groep loopt tegen dezelfde – niet medische - problemen aan op het gebied van mentale klachten, omgang met sociale contacten, participatie op school of werk, waarbij elke keer de vraag komt kijken: bij wie kan ik terecht met dit probleem? Uit het verkenningsonderzoek van NDF blijkt onder meer dat er onvoldoende ondersteuningsaanbod is en dat het ondersteuningsaanbod dat er wel is, vaak niet voorziet in de behoefte van jongeren. De Jongerenvraagbaak kan hier verandering in brengen, aldus de jongeren zelf.
Unieke oplossing: De Jongerenvraagbaak
De jongeren zien de oplossing in de jongerenvraagbaak: een laagdrempelige aanspreekpunt, om het goede gesprek te voeren, jongeren in hun kracht te zetten, al dan niet met ondersteuning vanuit verwijsaanbod. De Jongerenvraagbaak combineert ervaringsdeskundigheid met pedagogische competenties. De ervaringsdeskundigheid maakt dat het contact laagdrempelig is en jongeren zich kunnen herkennen en erkend voelen in de gesprekken. De ervaringsdeskundigheid moet daarnaast gepaard gaan met professionaliteit, met name pedagogische competenties, om jongeren optimaal te begeleiden in een kwetsbaar moment in hun leven waarin zij opgroeien tot volwassenen.
Beter toekomstperspectief
De jongerenvraagbaak werkt preventief, draagt bij aan participatie en verkleint het verschil in maatschappelijk toekomstperspectief tussen jongeren met en zonder chronische aandoening, aldus de jongeren en een groep van experts (o.a. wetenschappers, diabetesverpleegkundigen en onderwijsprofessionals) in het onderzoek. De preventieve en participatieve winst is groot: vermindering van stress, betere kwaliteit van leven, verkleining van het risico op mentale problemen, verbetering van zelfmanagement, aan meer meedoen in de brede zin. De aanbevelingen van het rapport zijn helder: geef jongeren toekomstperspectief met de jongerenvraagbaak. Werk samen vanuit de verschillende ministeries om de leefwereld van jongeren zelf centraal te stellen. En start in de praktijk met de opzet van een pilot.
Lees meer over de jongerenvraagbaak diabetes onder het NDF Programma Jong en diabetes