Voeding en gezond eten zijn extra belangrijk voor mensen met diabetes. Evidence based voedingszorg is daarom een essentieel onderdeel van goede diabeteszorg. De NDF Voedingsrichtlijn diabetes is daarin leidend. De laatste editie verscheen voorjaar 2015. De NDF publiceert nu een annex die antwoord geeft op enkele veel gestelde vragen.
Voedingstherapie is een cruciaal onderdeel van diabetesmanagement. Het bevordert een goede bloedglucoseregulatie, verlaagt het risico op hart- en vaatziekten en helpt complicaties te voorkomen of uit te stellen. Onderzoek laat zien dat een gezond voedingspatroon bijdraagt aan de kwaliteit van leven van mensen met diabetes, op de korte en langere termijn. De NDF Voedingsrichtlijn biedt basis voor evidence based voedingszorg.
Vragen in het veld
Niet lang na het verschijnen van de nieuwe editie van de NDF Voedingsrichtlijn in februari 2015, kwamen ook enkele andere voedingsrichtlijnen met een nieuwe versie. Met name de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad en de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum trokken de aandacht. De aanbevelingen in de verschillende richtlijnen zijn niet altijd eensluidend. Dat roept vragen op bij diabeteszorgverleners en mensen met diabetes, ook op het concrete niveau van het gebruik van voedingsmiddelen.
Om duidelijkheid te scheppen heeft een NDF werkgroep de meest gestelde vragen nu van een antwoord voorzien. Deze annex, in de vorm van een FAQ Professionals en een FAQ Patiënten, is te vinden op zorgstandaarddiabetes.com. De totstandkoming van de annex is mede mogelijk gemaakt door het Diabetes Fonds.
Diabetes specifiek
Er zijn meerdere redenen die de verschillen tussen de richtlijnen verklaren. Wat betreft de NDF Voedingsrichtlijn diabetes is de belangrijkste reden dat de richtlijn bedoeld is voor een specifieke doelgroep, namelijk mensen met (een hoog risico op) diabetes. De adviezen over voedingspatronen, -middelen en -stoffen, zijn gebaseerd op actueel diabetes gerelateerd onderzoek.
De multidisciplinaire werkgroep die de veel gestelde vragen van een antwoord heeft voorzien volgde een vaste werkwijze. Per vraag worden om te beginnen de verschillen tussen de richtlijnen in beeld gebracht. Vervolgens wordt de vraag beantwoord vanuit diabetes-perspectief, uitgaande van de huidige richtlijn en, waar beschikbaar, aangevuld met recent relevant onderzoek. Bij vier voedingsmiddelen leidt dat tot een nieuwe aanbeveling, die ook verwerkt zal worden in de NDF Voedingsrichtlijn zelf. Het betreft koffie, thee, alcohol en vis.
Voedingspatronen en voedingsmiddelen
Op het niveau van voedingspatronen zit er licht verschil tussen de verschillende richtlijnen. Zowel de NDF Voedingsrichtlijn diabetes als de Richtlijnen Goede Voeding adviseren een mediterraan en vegetarisch voedingspatroon. Daarnaast adviseert de NDF Voedingsrichtlijn, anders dan de richtlijnen Goede Voeding 2015 en de nieuwe Schijf van Vijf, ook een laagkoolhydraat tot een gematigd koolhydraatbeperkt en een laagglykemisch voedingspatroon. Binnen de voedingspatronen is de kwaliteit van de koolhydraten en vetten belangrijker dan de kwantiteit.
Op het niveau van voedingsmiddelen komt bijvoorbeeld een vraag aan de orde waarover in het veld steeds veel te doen is: Welke zuivelproducten kan ik aan mensen met diabetes adviseren – mager, halfvol of vol? Na een zeer uitgebreide toelichting volgt de aanbeveling: Alle zuivelproducten zonder toegevoegde suiker kunnen worden aangeraden aan mensen met diabetes type 1 en 2, individueel afgestemd in samenspraak met de diëtist.
In de FAQ komen ook enkele onderwerpen aan de orde die nog niet genoemd werden in de NDF Voedingsrichtlijn maar waarover wel veel vraag was, bijvoorbeeld roomboter en kokosvet. Beide komen in de FAQ aan de orde onder het kopje vetten en oliën.
