Het hebben van diabetes is niet altijd makkelijk. Baaldagen van diabetes kent iedereen. Een flinke dip is ook normaal. Soms kan diabetes echter leiden tot psychische problemen. Psychische problemen lijken wat vaker bij jongeren met diabetes voor te komen dan bij leeftijdsgenoten zonder een chronische ziekte. Vooral de eerste periode na de diagnose is de kans groter. Maar problemen kunnen ook op een ander moment ontstaan. Bijvoorbeeld omdat er ook andere heftige dingen spelen in je leven, zoals het overlijden van een familielid of problemen op je werk. Dan kun je diabetes er gewoon niet bij hebben. Je kunt dan een zogenaamde diabetes-burn-out hebben. Soms kan de belasting van (de zorg voor) je diabetes zo groot zijn, dat er psychische problemen ontstaan. Of kunnen psychische problemen de zorg voor de diabetes moeilijker maken, je kunt het gevoel hebben dat het je niet lukt. In beide gevallen kun je met de psycholoog binnen je diabetesteam in gesprek gaan om te kijken wat nodig is. Lees hier wat je mag verwachten van je diabetesteam op het gebied van psychosociale zorg. Je kunt ook zelf maatregelen nemen. Het Diabetes Fonds geeft goede tips voor als je diabetes je teveel wordt.
Een diabetes-burn-out is geen depressie. Het kan wel leiden tot een depressie. Als je een depressie hebt, ben je vaak somber over allerlei zaken. Bij een diabetes-burn-out gaan de negatieve gevoelens meestal alleen over je diabetes. Naast de geestelijke gevolgen heeft depressie ook lichamelijke effecten zoals slaap- en eetproblemen en vermoeidheid. Ongeveer 1 op de 5 tieners met diabetes heeft te maken met depressieve klachten. Ook de ouders van kinderen met diabetes hebben een verhoogde kans op depressieve klachten.
Naast de kans op een diabetes-burn-out en een verhoogde kans op een depressie heb je met diabetes ook een verhoogde kans op het ontwikkelen van bepaalde angsten.
Hypo-angst
Hypo’s zijn in de regel niet gevaarlijk maar vooral erg vervelend. Zowel bij jongeren als hun ouders komt angst voor hypo’s voor. Hypo-angst bij jongeren kan er voor zorgen dat ze soms minder spuiten/bolussen om hypo’s te voorkomen. Dit heeft natuurlijk negatieve gevolgen, omdat je dan juist te veel of te lang in hypers blijft zitten. Daarom is het belangrijk om iets aan je hypo-angst te doen. Lees hier wat je aan hypo angst kunt doen.
Eetproblemenen
Wanneer jongeren ontevreden zijn met hun uiterlijk kunnen problemen ontstaan rond het eten en het overslaan/minder toedienen van insuline dan nodig. Cijfers over hoe vaak dit voorkomt verschillen van 10 tot 40% van de jongeren met diabetes. Signalen van (beginnende) eetproblemen kunnen zijn: het overslaan van insuline injecties/bolussen, eetbuien, ontevreden met lichaam en gewicht, het overslaan van maaltijden, een hoog HbA1c en het jojo-en in gewicht. Herken je dit bij jezelf of bij een ander met diabetes? Praat er over en zoek zo nodig professionele hulp. Praat met je diëtist, medisch psycholoog of huisarts. Als je die niet hebt, geef dan je problemen aan bij je arts of diabetesverpleegkundige. Zo kunnen zij je verder helpen.
Heb je laagdrempelige ondersteuning nodig, dan kun je contact opnemen met een diabetescoach. Diabetescoaches geven psycho-educatie (educatie over de wisselwerking tussen diabetes enerzijds en gedachten, gevoelens en gedrag anderzijds) en psychosociale ondersteuning (begeleiding bij emotionele en sociale problemen) aan mensen met diabetes.
